Jacek Cygan i goście

Jacek Cygan - poeta, pisarz, autor tekstów piosenek, librecista.

Wywodzi się ze środowiska piosenki studenckiej, znanego pod hasłem "kraina łagodności". Współzałożyciel grupy "Nasza Basia Kochana", z którą zostaje laureatem I nagrody na Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie w roku 1976. Napisał ponad 1000 piosenek dla najwybitniejszych polskich wokalistów. Jego utwory wygrywały pięciokrotnie Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu, m.in. "Jaka róża taki cierń" w wyk. Edyty Geppert oraz "Wypijmy za błędy" w wyk. Ryszarda Rynkowskiego. Na Festiwalu Eurowizji w Dublinie w roku 1994, piosenka z tekstem J. Cygana "To nie ja byłam Ewą" w interpretacji Edyty Górniak zdobyła II miejsce. Był to, jak dotychczas, największy sukces polskiej piosenki w Europie. Jego piosenkowe "wizytówki" weszły do codziennego języka i często słyszy się funkcjonujące już niezależnie od autora takie wyrażenia jak: " całkiem spokojnie wypiję trzecią kawę", "czas nas uczy pogody", "czego może chcieć od życia taki gość jak ja?". W grudniu 2007 roku piosenka z tekstem J. Cygana "Dumka na dwa serca" została piosenką 50-lecia Kinematografii Polskiej. Znany z twórczości dla dzieci, zwłaszcza z telewizyjnego programu "Dyskoteka Pana Jacka /Dżeka/", gdzie spopularyzował wiele piosenek, które stały się standardami dziecięcej sceny, m.in. "Laleczka z saskiej porcelany", "Wszystkie dzieci nasze są" czy "Zakazany owoc".

J. Cygan para się także pracą przekładową dotyczącą dużych form słowno - muzycznych. Stworzył polską wersję libretta musicalu "Notre - Dame de Paris" - Riccardo Cocciante i Luca Plamandou . W roku 2002 przełożył słynne oratorium Jerzego Fryderyka Haendla "Mesjasz". Wydał cztery tomy wierszy - "Drobiazgi liryczne", Oficyna Literacka Kraków 1995, "Ambulanza" Wydawnictwo Bonobo 2005, "Pies w tunelu" Wydawnictwo Iskry 2011 oraz "Boskie błędy" wydawnictwo BOSZ 2017. Za tom "Ambulanza" otrzymał Nagrodę Literacką im. Ks. Jana Twardowskiego, a za tom "Pies w tunelu" Nagrodę Literacką Srebrny Kałamarz im. Hermenegildy Kociubińskiej. Jego wiersze zostały przetłumaczone na język włoski, francuski, niemiecki i czeski, i wydane w tych językach.

Na przełomie lat 2008/2009 Jacek Cygan napisał libretto /muzyka: Piotr Rubik/ utworu o charakterze oratoryjnym "SANTO SUBITO" - Cantobiografia Jana Pawła II. W roku 2017 wspólnie z kompozytorem Stanisławem Szczycińskim z okazji 500 lat Reformacji za zaproszenie środowisk ewangelickich w Polsce napisał "Kantatę Reformacyjną".

Jest autorem książki "Klezmer - Opowieść o życiu Leopolda Kozłowskiego - Kleinmana" wydanej przez Wydawnictwo Austeria w roku 2009. Książka ta została przetłumaczona na język niemiecki i ukazała się w 2012 roku w Metropol Verlag w Berlinie. Wraz z Leopoldem Kozłowskim, ostatnim klezmerem Galicji opracowali wybór "Najpiękniejsze pieśni i piosenki żydowskie". W roku 2012 J. Cygan przetłumaczył z języka jidysz 30 pieśni Mordechaja Gebirtiga, najsłynniejszego poety i barda przedwojennego krakowskiego Kazimierza. Pieśni ukazały się w Wydawnictwie Austeria, w książce "Mordechaj Gebirtig, Bądź mi zdrów, Krakowie" w roku 2012.

W roku 2013 J. Cygan zadebiutował jako dramaturg. W krakowskim Teatrze STU odbyła się premiera jego sztuki "Kolacja z Gustawem Klimtem" w reżyserii Krzysztofa Jasińskiego. W maju 2016 roku Teatr Pygmalion w Wiedniu wystawił tę sztukę w niemieckim w tłumaczeniu Romaka Frankla jako " Abendessen mit Gustav Klimt". W roku 2019 Teatr STU przygotował następną sztukę J. Cygana "Błękitne krewetki" w reżyserii K. Jasińskiego, w rolach głównych z Beatą Rybotycką i Alicją Wojnowską.

W roku 2014 wydał w Wydawnictwie Znak książkę "Życie jest piosenką", gdzie zamieścił, jak mówi, "liryczne historie najważniejszych piosenek swojego życia". W tymże roku na zaproszenie Andrzeja Seweryna, dyrektora Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, przygotował spektakl "CYGAN W POLSKIM - Życie jest piosenką", który grany jest na Scenie Kameralnej tego teatru. W roku 2016 Wydawnictwo Znak wydało książkę Jacka Cygana " Przeznaczenie, traf, przypadek" Opowiadania. W roku 2019 Wydawnictwo Znak wydało książkę J. Cygana "Odnawiam dusze - Piosenki, ludzie, czas", która jest kontynuacją pozycji "Życie jest piosenką" i przedstawia historie powstania kilkudziesięciu następnych piosenek. W roku 2019 w ramach serii "Książka do pisania" Wydawnictwo Austeria wydało książkę "JACEK CYGAN" przygotowana przez Tadeusza Nyczka.

Jacek Cygan jest kawalerem "Orderu Uśmiechu", jedynego odznaczenia na świecie przyznawanego przez dzieci. Otrzymał także Srebrny Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Jest Honorowym Obywatelem miasta Sosnowca. W roku 2019 otrzymał tytuł "Mistrza Mowy Polskiej".